top of page
виньетка.png
Біяграфія
Іван
Кірчук

    Іван Кірчук – унікальны прадстаўнік сучаснай беларускай этнакультуры. Шматграннасць яго таленту дзівіць: ён фалькларыст і педагог, спявак і мультыінструменталіст, кампазітар, літаратар, мастак.
    Нарадзіўся ў 1958 годзе ў горадзе Ліда. Скончыў Лідскае музычнае вучылішча па спецыяльнасці “дырыжор акадэмічнага хору”. У 1985 годзе скончыў універсітэт культуры па спецыяльнасці “дырыжор народнага хору”. Тры гады займаўся ў аспірантуры Інстытута Мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору АН РБ па спецыяльнасці “фальклярыстыка”. Больш за 14 гадоў працаваў у Мінскім вучылішчы мастацтваў заг. аддзяленнем “Абрадавая дзейнасць і фальклор”.
  Усё творчае жыццё Івана Кірчука звязана з беларускім фальклорам. На гэтым няпростым шляху ёсць цудоўныя вехі: музей, пачатак якому паклалі экспедыцыі па вёсках з бацькам, рэканструкцыя мноства абрадаў, серыя метадычных дапаможнікаў і кніг па фальклору, стварэнне некалькіх фальклорных калектываў, у тым ліку “Тройцы” – лепшага на сучаснай беларускай этнасцэне. Ён сцвярджае, што праз фальклор мы вучымся разумець сябе, праз гісторыю свайго роду даведваемся пра сямейныя каштоўнасці, раскрываем творчы патэнцыял асобы.
   У цяперашні час Іван Кірчук дацэнт кафедры этналогіі і фалькларыстыкі ў Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце імя М.Танка. Шмат эксперыментуе са студэнтамі з беларускім фальклорам, працягвае папаўняць свой этнаграфічны музей, які ў цяперашні час знаходзіцца ў Галандыі, збірае музычныя інструменты, піша кнігі і не толькі па абрадам і святам Беларусі, праводзіць семінары ў Расіі па славянскіх рытуалах і святах.
     Пра яго зняты відэафільм “Іван Іванавіч”. Аўтар кніг “Автобаны и минестрели” і “Гарыць свечка ля алтара”.
    Кнігі напоўнены шматлікімі прытчамі, казкамі і вершамі ўласнага сачынення. 

4.jpg
3.png
1.png
2.png
Прапануем вашай увазе некалькі вершаў Івана Кірчука з кнігі “Гарыць свечка ля алтара”.

*  *  *

Я – безземельный…

Нищий я,

Не то, что мои Предки…

Мной позабыты сыновья –

Лишь в паспорте «отметки».

Из сундука рассыпав прах,

Не углядел святое:

остался в жизни «на бобах»

и не нашел родное…

Я что – «в рубашке» был рождён?

Иль в жертву Музам принесён?

 

*  *  *

Растрепалась борода тополиная,

застучала клювами семья журавлиная.

Стали ночи коротки, а денёчки жаркие.

Зависает радуга разноцветной аркою.

Я по радуге сбегал в травушку былинную

и березке песню пел заунывную.

Воду из колодца пил – старого, дремучего –

 но никак не мог понять Духа Всемогущего.

В  Духа, что живет во всём, мерит высшей мерою,

я с годами всё сильней укрепляюсь верою!

Только веру я обрел с опозданием:

не учил меня мой дед этим знаниям.

Асноўныя творы
  1. Лозка, А. Тэатралізаваныя школьныя святы / Алесь Лозка, Иван Кирчук. – Мінск : “Беларуская энцыклапедыя”, 2004. – 176 c.

  2. Кирчук, И.  Автобаны и менестрели / И. Кирчук. – Минск : ООО “Ковчег”, 2009. – 414 с.

  3. Кірчук, І. Выхаванне на нацыянальных традыцыях / Іван Кірчук. – Мінск, 2008. – 192 с.

  4. Кирчук, И. Горит свеча у алтаря… : (исповедь менестреля) / Иван Кирчук. – Минск : Промкомплекс, 2014. – 500 с.

  5. Кирчук, И. Города восхождений / Иван Кирчук. – Минск. ООО “Белпринт”, 2021. – 440 с.

  6. Кирчук, И. Масленица / Иван Кирчук. – Минск, 2005. – 71 с.  

  7. Кирчук, И. Славянские гадания / Иван Кирчук. – Минск, 2005. – 106 с.

  8. Кирчук, И. Праздник осеннего равноденствия. – Минск, 2005. – 88 с.

  9. Кирчук, И. Ярила-Купала / Иван Кирчук. – Минск, 2005. – 162 с.

Асноўныя творы
Аб жыцці і творчай дзейнасці
Бібліяграфія
  1. ​​ Дзядзюля, А. Кветка Перуна : Іван Кірчук запрашае ў чароўны свет беларускіх абрадаў, песень і казак / Алена Дзядзюля ; фота // Звязда. – 2022. – 14 чэрв. – С. 12. – Рецензия на: Кветка Перуна / Іван Кірчук.

  2. Кирчук, И. “Не обижаюсь, если меня не узнают на улице” / Иван Кирчук, беседовала Наталия Василевская // Принеманские вести. – 2021. – 28 окт. – С. 2. 

  3. Кірчук, І. Лабірынты ведаў нашых продкаў / Іван Кірчук, гутарыў Цімур Вычужанін // Полымя. – 2019. – № 7. – С. 144-148.

  4. Целяшук, В. Музычная арыфметыка Івана Кірчука / Вікторыя Целяшук // Звязда. – 2018. – № 180. – С. 1, С. 5.

  5. Степан, В. Современное колдовство : Иван Кирчук / Владимир Степан // Советская Белоруссия. – 2018. – 15 июня. – С. 2.

  6. Кирчук, И. Гори, гори, новый огонь / Иван Кирчук, бесед. Андрей Муковозчик // Советская Белоруссия. – 2018. – 6 января. – С. 11.

  7. Арлова, Т. Беларусь пачынае і выйграе : монаспектакль Івана Кірчука “Дарожка мая” на ХХІІ Міжнародным тэатральным фестывале “Белая вежа” / Таццяна Арлова // Літаратура і мастацтва. – 2017. – 6 кастрычніка (№ 40). – С. 13.

  8. Русілевіч, В. “Дарожка” прывяла дамоў... / Вікторыя Русілевіч // Лідская газета. – 2017. – 7 чэрвеня. – С. 14. 

  9. Рагін, Я. М. Этнавыхаванне – рэч рэальная : што паспяваюць за шэсць гадзін? / Яўген Рагін // Культура. – 2016. – 26 лістапада (№ 48). – С. 11. 

  10. Давыдава, А. Чароўная “Троіца” / Алена Давыдава // Рэспубліка. – 2016. – 7 красавіка. – С. 5.

  11. Клімаў, А. Не час “Троіцы”? / Алег Клімаў // Культура. – 2016. – 2 красавіка (№ 14). – С. 2.

  12. Кирчук, И. “Наша обрядовая культура – это не шоу” / Иван Кирчук, бесед. Антон Ананич // Минская школа сегодня. – 2015. – № 9. – С. 60-63.

  13. Кірчук, І. Пра што мне піша неба / Іван Кірчук // Культура. – 2015. – 17, 31 студзеня; 14, 28 лютага; 14 сакавіка; 11, 25 красавіка (№3, 5, 7, 9, 11, 15, 17). – С. 14.

  14. Кiрчук, I. “Зорная карта” Кірчука / І. Кірчук, гутар. А. Клімаў // Культура. – 2014. – № 41. – 11 кастрычніка. – C. 6-7.

  15. Весялуха, М. Музыка і вершы рамантыкаў / М. Весялуха // Лiтаратура i мастацтва. – 2012. – № 24. – 15 чэрвеня. – C. 9.

  16. Кирчук, И. “Бороду ношу в честь дедов и прадедов” : уроженец г. Лиды, руководитель этнотрио “Троіца” Иван Кирчук / И. Кирчук, бесед. О. Ганевич // Комсомольская правда. – 2012. – 31 мая. – C. 44.

  17. Чернухо, А. “Белорусы звучат очень мощно” / А. Чернухо // Народная газета. – 2012. – 19 мая. – C. 15.

  18. Шаюк, К. “Троіца” стала пяць разоў першай / К. Шаюк // Звязда. – 2012. – 30 сакавіка. – C. 8.

  19. Ганевич, О. Группой года в Беларуси стала “Троіца” / О. Ганевич // Комсомольская правда. – 2012. – 23 марта.

  20. Чернухо, А. Эксперты выбрали “Троіцу” : группой 2011 года стала фолк-рок группа “Троица” / А. Чернухо // Народная газета. – 2012. – 23 марта.

  21.  Кирчук, И. Сыграть на дереве дождя / И. Кирчук, бесед. А. Васянин // Советская Белоруссия. – 2011. – 24 ноября.

  22. Сухадолаў, А. “Варажбіт” у Заслаўі / А. Сухадолаў // Лiтаратура i мастацтва. – 2011. – № 35. – 2 верасня. – C. 3.

  23. Кiрчук, I. “Троіца” – экспа, ...магія “Варажбіта” з акарынай / І. Кірчук, гутар. С. Трафілаў // Культура. – 2011. – № 34. – 20 жніўня.

  24. Романова, Е. “Обряды могут и навредить” / Е. Романова // Комсомольская правда. – 2011. – 6 июля. – C. 12.

  25. Корбут, О. Иван Кирчук импровизирует / О. Корбут // Советская Белоруссия. – 2011. – 9 красавіка.

  26. Кiрчук, I. Аўдыёзапісы не гінуць / І. Кірчук // Культура. – 2010. – № 36.

  27. Завадская, И. Иван Кирчук живет на чемоданах / И. Завадская // Советская Белоруссия. – 2010. – 4 сентября.

  28. Габышева, Е. Менестрели об автобанах : биография и география легендарной “Троицы” на страницах новой книги Ивана Кирчука / Е. Габышева // Народная газета. – 2010. – 14 студзеня.

  29. Кирчук, И. “Чтобы быть здоровым, нужно слушать белорусский фольк” : интервью с лидером этнотрио “Троица” Иваном Кирчуком / И. Кирчук // Комсомольская правда. – 2009. – 17-23 декабря. – C. 12-13.

  30. Кирчук, И. Фолк без рамок / И. Кирчук, бесед. Н. Декола, А. Незванов // Советская Белоруссия. – 2009. – 12 декабря. – C. 12.

  31. Кирчук, Г. Творческая лира нашего менестреля / Г. Кирчук, бесед. Е. Орехво // Лiдская газета. – 2009. – 1 снежня. – C. 3.

  32. Кiрчук, I. “Нашы песні спяваюць, як калыханкі” / І. Кірчук, гутар. В. Целяшук // Звязда. – 2009. – 13 лістапада.

  33. Петров, С. Иван Кирчук проехал / С. Петров // Советская Белоруссия. – 2009. – 31 октября.

  34. Павлов, А. Позывные любви / А. Павлов // Советская Белоруссия. – 2008. – 18 декабря. – C. 10.

  35. Мартыненка, В. Варажбіт из “Troitsы” : Іван Кірчук / В. Мартыненка // Народная газета. – 2008. – 4 верасня.

  36. Кiрыковiч, А. Кірчук лепш за Клуні! / Алесь Кірыковіч // Лiтаратура i мастацтва. – 2006. – № 43. – C. 11.

  37. Пепеляев, В. Тайная ворожба Ивана Кирчука / Валентин Пепеляев // Советская Белоруссия. – 2006. – 20 октября. – C. 14.

  38. Шаўцова, Г. Таямнічая варажба Івана Кірчука : “Троіца” пакарыла Амерыку / Ганна Шаўцова // Беларусь. – 2006. – № 11-12. – C. 58-59.

  39. Васiлевiч, У. Кірчук Іван Іванавіч (н. 14.09.1958, г. Ліда) / У. Васілевіч, А. Гурчанка // Беларускі фальклор: у 2 т. / гал. рэд. Г. П. Пашкоў [і інш.] – Мінск: “Бел. энцыклапедыя”, 2005. – Т. 1. – C. 686-687.

  40. Шестакова, О. На Гродзеннщине родились Дмитрий Войтюшкевич и Иван Кирчук / О. Шестакова // Комсомольская правда. – 2005. – 29 октября. – C. 30-31.

  41. Цiмошык, Л. Векавы пыл не схавае векавы попел : Іван Кірчук / Л. Цімошык // Звязда. – 2005. – 6 мая. – С. 3.

  42. Будкiн, С. Іван Кірчук – пераемнік Мулявіна / Сяргей Будкин // Мастацтва. – 2004. – № 9. – С. 17-19.

  43. Берасцень, С. “Троіца” : працяг будзе! / Святлана Берасцень // Мы – беларусы. – 2003. – C. 200-201.

18.07.2022 г.

bottom of page