Святлана
Цішук
Нарадзілася Святлана Аляксандраўна Цішук у 1938 годзе ў горадзе Гомелі. Была яна першай і адзінай дачкой у сям’і Фядосавых Аляксандра і Марыі. Так здарылася, што Вялікая Айчынная вайна асіраціла малую дзяўчынку.
Дзякуючы чалавечай сардэчнасці Навуменка Агафіі Рыгораўны і Быкава Аляксандра Рыгоравіча – цёці і дзядзі з боку матулі паэткі, Святлана Аляксандраўна амаль не адчувала гаротных уздзеянняў сваёй сірочасці. Удзячнасць сваім прыёмным бацькам пранясла яна праз усё жыццё.
У горадзе Гомелі прайшло дзяцінства і юнацтва паэткі. Пасля сямі класаў сярэдняй школы, Святлана пераводзіцца ў вячэрнюю школу і працавала на заводзе “Камінтэрн”. Затым дзяўчынка паступае ў фізкультурны тэхнікум, які праз два гады вучобы з Гомеля пераводзяць ў г.Гродна. Тут яна паспяхова заканчывае вучобу і ў 1957 годзе паступае ў фізкультурны інстытут. Пасля першага курса Святлана Аляксандраўна сустрэла сваю другую палову – Цішука Сяргея Андрэевіча, які ў той час працаваў настаўнікам фізкультуры ў Лідскім індустрыяльным тэхнікуме. Так будучая паэтка аказалася на Лідчыне.
З 1961 года Святлана Аляксандраўна працуе трэнерам па баскетболу ў дзіцячай спартыўнай школе № 1 г.Ліды. Спачатку яе вучнямі былі хлопчыкі, а затым і дзяўчынкі. У 1973 годзе яна скончыла Гродзенскі педагагічны інстытут, але яе лёс па-ранейшаму быў звязаны са спортам. Нямала сіл і здароўя аддала яна сваім выхаванцам. Многія з іх увайшлі ў асноўны склад зборной Беларусі па баскетболу.
З 1979 года Святлана пачала пісаць вершы, а з 1991 года яе паэзія загучала па-беларуску. Святлана Аляксандраўна – цудоўны лірык. Дазваляе сабе вялікую раскошу быць самой сабой, быць адкрытай, шчырай, добрай. Святло і пяшчота, радасць і замілаванне ў яе вершах – гэта Сонца мінулага і будучага дня душы паэткі Святланы Цішук. На яе вершы напісаны песні, адна з якіх “На зямлі Беларусі” стала Лаўрэатам першай прэміі ў Санкт-Пецярбургу.
З 1992 года яна знаходзіцца на заслужанным адпачынку. Жыве ў Лідзе.
Да вашай увагі ўрывак з дакументальнай паэмы “Сляды жыцця...”
Як з песні вон не кінуць словачка,
Якое ў ёй невыпадковае,
Так і СЛЯДЫ ЖЫЦЦЯ нязвыклага
З скарбонкі памяці не выкінуць!
1
У свет прыйшло дзяўчо цнатлівае
Крынічкай чыстай, гаманліваю.
Яе сустрэў свет мірным сонейкам.
Прад ёю лёс стаў малым конікам.
І конік-лёс павёз дзяўчыначку
Ў гады і ў дні без адпачыначку
У з'явы добрыя, грымотныя
І на сустрэчайку з турботамі.
Лічыць не шкодзіць незлічонае!
Плыло жыццё дзяўчынкі чоўнікам,
Калі бацькі люлялі, гушкалі
Сваю дачку на Беларушчыне.
Расло дзяўчо ў сямейным шчасцейку.
Жыццё пры шчасцейку не засціцца,
За ім не бачаць вочы зоркія
Бядотаў будучага жорава.
І конік-лёс на шлях бядоты ўстаў!
Сям'я спазналася з чарнотаю:
Вайна вялікая злюцелая
Накрыла чорным шчасце белае...
У смерць звяла вайнеча лютая
Бацькоў дзяўчынкі і шмат людскасці.
Вайнеча ў вір сірочы кінула
Дзяўчо малое без правініны!
Чамусьці людзі, мір не ўзброены
Ад войнаў ні слязой праклённаю,
І ні сірочасцю дзіцячаю,
І не калецтвам, шчасцем страчаным...
Асноўныя творы
-
Беларуская мова: верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2007. – 13 студзеня. – С. 4.
-
Вайны курганы : верш / С. Цішук // Гродзенская праўда. – 1999. – 15 чэрвеня.
-
Вечар: верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1997. – 31 ліпеня.
-
Вершы / С. Цішук // Гродзенская праўда. – 1997. – 15 мая.
-
Вечарам у парку : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1993. – 31 жніўня.
-
Гладыёлус-чараўнік : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2010. – 16 студзеня. – С. 4.
-
Ёсць краіна Беларусь : песня / С. Цішук // Лідская газета. – 1992. – 10 кастрычніка.
-
Жыве Беларусь. Чайная ружа чакае. Элегія : вершы / С. Цішук // Гродзенская праўда. – 1998. – 8 верасня.
-
І зноў вясна : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1997. – 12 чэрвеня.
-
Люблю Беларусь : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2009. – 9 чэрвеня. – С. 6.
-
Мінуламу сонцу, мінуламу дню ёсць месца, ёсць схованка ў сэрцы...: вершы / С. Цішук // Ад лідскіх муроў. – 2000. – № 4. – С. 16-17.
-
Мы сустрэліся : верш / С. Цішук // Ад лідскіх муроў. — 1998. — № 1. — С. 55—56.
-
Мы сустрэліся. Гладыёлус-чараўнік : вершы / С. Цішук // Лідская газета. – 1997. – 4 студзеня.
-
На зямлі Беларусі : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2005. – 15 кастрычніка. – С. 5.
-
Саджаю кветкі. Даглядаю кветкі... : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2000. – 25 лістапада. – С. 2.
-
Сірочы ліст : верш/ С. Цішук // Лідская газета. – 1994. – 2 ліпеня.
-
Спатканне пад чаромхай : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1999. – 13 лютага.
-
Сонечным днем : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1995. – 2 верасня.
-
Палітыкан хоча! : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1993. – 16 кастрычніка.
-
Палю свечку памяці : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2005. – 17 верасня. – С. 4.
-
У руху : вершы / С. Цішук // Ад лідскіх муроў. – 1999. – № 2-3. – С. 92 –93.
-
Усміхайся : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1997. – 16 верасня.
-
Хай кажуць мне.. : верш / С. Цішук // Уперад. – 1990. – 26 чэрвеня.
-
Цішук, С. На крылах Белай Вароны : вершы / С. Цішук. – Ліда, 1999. – 123 с.
-
Я люблю : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 2001. – 27 сак. – С. 5.
-
Я не жадаю вайны : верш / С. Цішук // Гродзенская праўда. – 1999. – 27 ліпеня.
-
Я спадзяюся : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1994. – 20 верасня.
-
Я чакала : верш / С. Цішук // Лідская газета. – 1993. – 6 лістапада.
Аб жыцці і творчай дзейнасці
-
Васько, У. “На крылах Белай Вароны” : [пра кнігу С. Цішук] / Уладзімір Васько // Гродзенская праўда. – 2001. – 9 студзеня. – С. 3.
-
Васько, У. Споведзь перад роднымі : [пра кнігу С. Цішук “На крылах Белай Вароны”] / У. Васько // Лідская газета. – 2000. – 23 снежня. – С.4.
-
Цішук Святлана Аляксандраўна / Лідская цэнтральная раённая бібліятэка; склад. Т. С. Бальцэвіч; рэд. А. А. Быстрыцкая. – Ліда, 2013. – 6 с. – (Звязаны лёсам).